Al lang weten wij dat medewerkers in de gezondheidszorg heel vaak last van huidproblemen aan de handen hebben. Maar door de extra hygiënemaatregelen die wij moeten hanteren om veilig te kunnen werken in de COVID-19 crisis, wordt er nog meer gevraagd van onze handen en de huidproblemen nemen verder toe. Wij moeten langduriger handschoenen dragen en veelvuldiger onze handen wassen en desinfecteren. Dit is noodzakelijk om onze patiënten en ons zelf te beschermen. Maar door deze maatregelen droogt de huid aan onze handen uit, zij voelt schraal en geïrriteerd aan. Bij de ene persoon gaat dit sneller dan bij de ander. Uiteindelijk kan hierdoor een droge huid aan de handen of zelfs ernstig handeczeem ontstaan. Dan wordt het lastig en vaak pijnlijk om te blijven werken. Daarom hebben de medewerkers van de afdeling Arbeidsdermatologie van het Amsterdam UMC deze adviezen opgesteld om jou te helpen huidproblemen te voorkomen. En, als jij al problemen hebt, kan je bij hen terecht voor adviezen en zorg op maat om weer gezonde handen te krijgen.

Wat zijn de eerste tekens van handeczeem?
Je huid aan de handen begint droog en schaal aan te voelen. Dit ontstaat vaak op de strek- en zijkanten van de vingers of op de handruggen. Uiteindelijk kunnen de hele handen, polsen en zelf de onderarmen huidproblemen krijgen. Dan kan je ook jeuk, branderige pijn en steken voelen. Je ziet dan vaak in het begin een lichtrode en een iets opgezette huid. Later kan de roodheid donkerder worden en de zwelling toenemen, zodat je de vingers niet meer makkelijk kan buigen. Later kan ook schilfering optreden en kleine heel erg jeukende blaasjes. Uiteindelijk kan chronisch eczeem met verdikking van de huid, schilfering en zeer pijnlijke kloven ontstaan.

Wat kun je zelf hiertegen doen?
Het eerste advies is erg makkelijk: gebruik twee keer per dag een handcrème. Dat hoeft geen duur product te zijn. Gebruik een handcrème die je zelf prettig vindt. Dat zal voor iedereen anders zijn. Gebruik het liefst een product waar geen luchtjes of zogenaamde bewaarmiddelen aan toegevoegd zijn. Hiervoor kan je allergisch worden en dan kunnen nog meer huidproblemen ontstaan. Voorbeelden voor deze handcrèmes komen van Vaseline, LaRoche Posay, AT14, Dermolin, Neutral en Dexeryl.
Je kan handcrèmes het beste preventief smeren om klachten te voorkomen. Smeer iedere ochtend en avond. Bij voorbeeld voordat je met je werk begint en na het werk. Je kan uiteraard ook in pauzes extra smeren, dit kan helpen problemen te voorkomen. Smeer zo dun mogelijk. Extra dik smeren helpt niet beter, maar belemmert alleen het gevoel aan de handen.
Ten tweede: spoel je handen na het gebruik van zeep goed af met lauwwarm water en droog je handen goed. Het beste kan je je handen afdeppen en niet sterk wrijven, dit irriteert alleen onnodig. Vergeet niet de zijkanten van je vingers en de nagelriemen af te drogen, hier kunnen de huidproblemen het makkelijkst ontstaan.
Ten derde kan je ook thuis veel doen om huidproblemen te voorkomen: probeer ook thuis bij huishoudelijke klusjes en de verzorging van je gezin jouw handen te beschermen en net zo goed te verzorgen als op het werk.


Als je ondanks de goede verzorging en alle aandacht klachten ontwikkelt of houdt, neem dan contact op met je huisarts en bedrijfsarts. De huisarts kan informatie geven over de behandeling en de bedrijfsarts bespreekt met jou wat dit betekent voor je werk en kan je nog meer tips geven. Mochten de klachten echter blijven bestaan dan is een verwijzing nodig naar de afdeling Arbeidsdermatologie. Zij kunnen je snel hulp bieden met persoonlijke adviezen en medische verzorging met de voor jou beste behandeling.

Prof. Dr. Thomas Rustemeyer
Dermato-Allergologie en Arbeidsdermatologie
Amsterdam UMC

Een aantal keer per jaar verschijnt de NVKA nieuwsbrief. De laatst verschenen:

Inleiding
Na een succesvol verenigingsjaar 2019 presenteert het bestuur de eerste nieuwsbrief van 2020.
Daarin willen we u informeren over de nieuwste ontwikkelingen. 2020 zal met name in het teken staan van samenwerking met andere beroepsverenigingen zoals Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG), Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB) etc. Alleen door samenwerking kan de NVKA haar doelen realiseren. In deze nieuwsbrief wordt hierop nader ingegaan.

Algemene ledenvergadering 24-1-2020

Terugblik
Op 24-1-2020 vond de algemene ledenvergadering 2019 van de NVKA plaats in Amersfoort. Er kon worden teruggekeken op een in alle opzichten positief verenigingsjaar. Zo steeg het ledental vorig jaar naar 144 leden. Een groot deel daarvan bezocht ook het 12-de jaarcongres van de NVKA in Zeist met als titel “Werkgerelateerde longziekten”. Dit werd georganiseerd samen met de Long Alliantie Nederland (LAN). De succesformule van onze congressen is steeds de bijdrage van verschillende deskundigen zowel op het gebied van arbeids- en bedrijfsgeneeskunde als ook curatief werkende professionals.

Speerpunten 2020
Verder werden drie belangrijke speerpunten besproken voor 2020:
a. de ontwikkeling richting kaderarts bedrijfsarts naar analogie van de kaderarts huisarts.
b. het gezamenlijk organiseren van een congres met de NVAB.
c. verdere ontwikkeling van het BACO platform waarbij de bedrijfsartsen consulenten oncologie een meer prominente plaats in de zorg willen opeisen.
Overigens kan worden gemeld dat het verenigingsjaar 2019 met een positief financieel resultaat kon worden afgesloten. De contributie van de NVKA voor 2020 blijft daardoor € 55,--.

Wetenschappelijk gedeelte
Naast het officiële gedeelte werd de ALV afgesloten met een wetenschappelijk gedeelte. Drs. Liesbeth van der Jagt, Coördinator NHG-kaderopleidingen, gaf in een presentatie een overzicht van de kaderopleidingen, die ook door niet huisartsen, zoals bedrijfsartsen, kunnen worden gevolgd. Zie ook https://www.nhg.org/scholing/11967. Download [hier] de presentatie NHG-Kaderopleidingen door Drs. Liesbeth van der Jagt, gegeven het jaarcongres van de NVKA.

Daarna gaf dr. Paul Kuijer, Bewegingswetenschapper en Principal Investigator. Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid, Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, Polikliniek Mens en Arbeid, locatie AMC, Amsterdam een presentatie over knieartrose in relatie tot werk, preventie en postoperatieve zorg. Dit ging in de vorm van een quiz; een zeer boeiende en leerzame presentatie. Het wetenschappelijk gedeelte van de ledenvergadering was overigens geaccrediteerd met 2 punten.

Vervolg nieuwe ontwikkeling klinische arbeidsgeneeskunde/project kaderarts
Zoals gezegd gaat het NVKA bestuur zich vooral richten op de ontwikkeling van de opleiding kaderarts bedrijfsarts/ klinisch arbeidsgeneeskundige. Hierover vindt afstemming plaats met de NVAB en de NHG. Een eerste gesprek heeft al plaatsgevonden met mevr. L. van der Jagt, de coördinator van de NHG kaderopleiding op 9-1-2020. Op grond van dit gesprek heeft zij op 24-1-2020 een presentatie gegeven op de ALV en zich bereid verklaard mee te denken over de ontwikkeling van de kaderarts bedrijfsarts.
Om zelf ervaring op te doen als kaderarts heeft de voorzitter van de NVKA zich ingeschreven voor de opleiding tot kaderarts bewegingsapparaat aan het Erasmus MC die in maart 2020 van start gaat. De ervaringen, die worden opgedaan tijdens deze opleiding, zullen worden gebruikt als input in het gesprek over het ontwikkeltraject dat moet leiden tot een registratie als kaderarts bedrijfsarts/klinisch arbeids-geneeskundige. Deze ervaring zal worden gedeeld met het NVKA bestuur en de betrokken beroeps-verenigingen. Doel is om uiteindelijk te komen tot een opleiding tot kaderarts met een eigen identiteit.
Een gedachte is dat een deel van de opleidingen samen met de kaderhuisarts gevolgd zal kunnen worden en dat er enkele bedrijfsarts specifieke onderdelen zullen moeten worden ontwikkeld.
Het NVKA bestuur is uitgenodigd op de bestuursvergadering van de NVAB op 6-3-2020 voor nader overleg over de ontwikkeling van kaderarts bedrijfsarts. Daar zal het NVKA bestuur ook een “letter of intent” presenteren als grondslag voor de samenwerking met als doel te komen tot een ontwikkeltraject. Deze “letter of intent” zal in een volgende nieuwsbrief nader worden toegelicht.

De kwaliteitstafel, het vervolg
De kwaliteitstafel die op 29 juni 2018 van start is gegaan op initiatief van het Ministerie van SZW en deels VWS met als doel meer aandacht voor de kwaliteit van de sociale geneeskunde, heeft op 10-1-2020 een vijfde zittingsronde gehouden. De NVKA participeert in dit traject. Er werden drie thema’s besproken. 1. De resultaten van de verkenning van een landelijk werkgeverschap. De resultaten laten zien dat centrale sturing en regie kunnen bijdragen aan grip op de instroomproblematiek. Dit hoeft niet perse via een model landelijk werkgeverschap maar kan ook via een regiemodel. Helaas ontbrak echter de financiële uitwerking voor beide modellen.

Een tweede thema was de academische werkplaats nieuwe stijl. Er zal een pilot plaatsvinden in Amster-dam naar de ontwikkeling van een Academische werkplaats Arbeid en Gezondheid nieuwe stijl die eind 2020 zal worden geëvalueerd
Een derde thema betrof de structurele financiering voor kennis en kwaliteitsbeleid. Er werd gepleit voor een kosteneffectiviteitsanalyse, maar ook een maatschappelijke kosten-baten analyse. Welke baten staan er tegenover de kosten van betere kwaliteit van zorg. Op 24-4-2020 vindt de volgende bijeenkomst plaats en zal nader worden ingegaan op de ontwikkelingen die hierboven zijn beschreven. Het NVKA bestuur volgt de ontwikkelingen op de voet.

Bedrijfsartsen consulenten oncologie: stand van zaken BACO-Platform.
Ook dit jaar weer zal er veel aandacht worden besteed aan richtlijnen, congressen, beleidsvorming en de zorg rond het onderwerp kanker. Vooral het BACO platform zal dit blijven monitoren en initiatief nemen. Het BACO platform zal, net als de afgelopen jaren, actief blijven bijgedragen aan de bewustwording van de problematiek rond Kanker en Werk en met name het belang van “werk als behandeldoel”.
De verankering van de zorg voor werk in de kliniek door de beschikbaarheid van de klinisch arbeids-geneeskundige/BACO in de kliniek blijft een speerpunt. Een voorwaarde om dit doel te bereiken is financiering. Deze zorg moet dan onafhankelijk zijn van de bereidheid van de werkgever om deze te financieren en komt dan ook voor zelfstandigen beschikbaar. Deze financiering zou beschikbaar moeten komen via SZW of VWS. Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen en zorgverzekeraars zouden hierin ook meer verantwoordelijkheid moeten nemen. Voor het behalen van dit doel zal met verschillende partijen de samenwerking worden gecontinueerd.
Binnen de ontwikkeling van de opleiding tot kaderbedrijfsarts, zal ook de BACO opleiding een plek krijgen. Het NVKA bestuur zal deze opleiding verder ondersteunen in 2020.

Jaarcongres 2020 (nr. 13)
Het bestuur wil het 13-de jaarcongres organiseren samen met de NVAB. Het onderwerp voor het nieuwe jaarcongres staat nog niet vast maar op de locatie is al een optie genomen, Bilderberg Résidence Groot Heideborgh, te Garderen, op vrijdag 9-10-2020. Het congres moet nog verder worden ontwikkeld en de vraag is welke leden een bijdrage willen leveren. Vorig jaar heeft het bestuur dit zelf opgepakt, maar wil dit jaar de leden meer effectief betrekken bij de organisatie van het jaarcongres mede gezien de samen-werking met de NVAB. Leg de datum in ieder geval reeds vast in uw agenda.

Herbenoeming bestuursleden en afscheid Roy Gerth van Wijk
De ledenvergadering heeft op 24-1-2020 Leo Elders herbenoemd als voorzitter NVKA voor een periode van 4 jaar. Cobi Oostveen is eveneens herbenoemd voor 4 jaar als vice-voorzitter NVKA. Ook de
bestuurstermijn van Thomas, Rustemeijer, als bestuurslid werd met instemming van de aanwezige leden met 4 jaar verlengd.
Tijdens de ALV werd afscheid genomen van Roy Gerth van Wijk als penningmeester. Met zijn emeritaat in zicht heeft Roy Gerth van Wijk, het bestuur te kennen gegeven dat hij graag zijn lidmaatschap wil overdragen aan een nieuw bestuurslid. Roy heeft tijdens de volledige looptijd van zijn bestuurslidmaat-schap vanaf 16-11-2011 met overgave de functie van penningmeester vervuld.

Roy Gerth van Wijk kreeg een afscheidscadeau uitgereikt door Leo Elders

Het was een genoegen om met hem te mogen samenwerken en het bestuur wil hem dan ook van harte bedanken voor de onbaatzuchtige bijdrage die hij in al die jaren heeft geleverd aan het bestuurswerk. Op gepaste wijze zal het bestuur nog separaat afscheid nemen van Roy. Tevens zal zij aanwezig zijn op zijn afscheidsrede als hoogleraar Allergologie, op 19-6-2020, op de Erasmus Universiteit Rotterdam, Campus Woudestein.
Overigens is ondanks de intentie van het bestuur een nieuwe penningmeester te benoemen geen kandidaat gevonden voor deze positie. Deze taak zal in de komende periode eerst worden waargenomen door de voorzitter. Daarna kan worden beoordeeld of het bestuur alsnog uitbreiding behoeft gezien de taakstelling die het zich heeft opgelegd voor dit verenigingsjaar.

Het bestuur van de NVKA
Leo Elders, Cobi Oostveen, Thomas Rustemeyer en Bertus Robeer

2012

Diagnosis, treatment and prevention of ankle sprains: an evidence-based clinical guideline.
Kerkhoffs GM, van den Bekerom M, Elders LA, van Beek PA, Hullegie WA, Bloemers GM, de Heus EM, Loogman MC, Hoogstraten JW, Dekker R, Ten Duis HJ, van Dijk CN, van Tulder MW, van der Wees PJ,
Br J Sports Med. 2012 Sep;46(12):854-60

Werkgerelateerde rhinitis.
Roy Gerth van Wijk, Leo Elders.
TBV 2012; 20 (4): 159-165

Richtlijn acuut lateraal enkelbandletsel.
Leo Elders, Gino Kerkhoffs, Peter van Beek, Guus Bloemers, Rienk Dekker, Niek van Dijk, Henk Jan ten Duis, Elly de Heus, Jos van Hoogstraten, Wim Hullegie, Ton Kuijpers, Masja Loogman, Kitty Rosenbrand, Maurits Tulder, Philip van der Wees, Rob de Bie.
TBV 2012 (1): 28-31

Anatomie, fysiologie en pathologie van de schouder.
Borne van den MPJ, Elders LAM.
Quintesse 2012 (1): 6-14

ShoulderDecide app voor de schouder.
Elders LAM.
Quintesse 2012 (1): 64

Morbus Castelman.
Elders LAM, Bessems JHJM.
Quintesse  2012 (1): 53-58


2011

Kan Alopecia areata een beroepsziekte zijn? Een analyse naar aanleiding van een casus.
Elders Leo. A.M. Burdorf Alex, Muris Eric, de Waard-van der Spek Flora B.
TBV 2011 (19): 73-78


2010

Handeczeem: Een arbeidsgerelateerd probleem.
Bakker J.G., Wintzen M.
TBV 18: 1-2010, pagina 22-25
Link: http://www.beroepsziekten.nl/datafiles/handeczeem.pdf


Hersenschade door werk?
Arbeidsgeneeskundige zorg bij mogelijke hersenschade als gevolg van blootstelling aan neurotoxische stoffen
Van der Laan G.
Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde jaargang 18, nummer 8 (2010) p. 363-368


2009

Klinische arbeidsgeneeskunde: meer aandacht voor de factor arbeid in de kliniek.
Elders L.A.M, Laan G. van der, Bruynzeel D.P., Bruins Slot J.H.W.
TBV 17: 10-2009: pagina 458-462
Link: http://www.beroepsziekten.nl/datafiles/Klinische-arbeidsgeneeskunde.pdf


Klinische arbeidsgeneeskunde in Nederland anno 2009: Volop kansen en uitdagingen.
de Groene G.J., Pal T.M.
TIJDSCHR BEDRIJFSVERZEKERINGSGENEESKD 2009;17(3):112-115

Ziek van het werk. Arbeidsgeneeskundigen zetten hun vak op de kaart.
Medisch contact, nr 37-2009: 1529-1531
Link: http://medischcontact.artsennet.nl/blad/Tijdschriftartikel/Ziek-van-het-werk.htm


2008

Hoe is de klinische arbeidsgeneeskunde zorg voor aandoeningen aan het bewegingsapparaat ingericht?
Massault-Panis M.M., Kuijer P.P.F.M., Frings-Dresen M.H.W.  
TIJDSCHR BEDRIJFSVERZEKERINGSGENEESKD 2008 (9): 400-404


2007

Longaandoeningen en klinische arbeidsgeneeskunde
Van Rooy G.B.G.J., Rooyackers J.M., Houba R.  
Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde jaargang 15, nummer 3 (2007) p. 117-121